လူတစ္ေယာက္ေအာင္ျမင္မႈကို ဘာနဲ႔တိုင္းတာမွာလဲ။ တကၠသိုလ္ဝင္တန္းမွာ ဘာသာစုံ ဂုဏ္ထူးေတြနဲ႔ ေအာင္တာလား။ ေဆးေက်ာင္းတက္ႏိုင္တာလား။ ရရွိထားတဲ့ ဘြဲ႕ထူး ဂုဏ္ထူးေတြနဲ႔လား။
ပညာအေျခခံဟာ ေအာင္ျမင္တဲ့ လုပ္ငန္းရွင္တစ္ေယာက္ျဖစ္ဖို႔ ဆိုတာနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတာေတာ့ မွန္ပါတယ္။ ေအာင္ျမင္တဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးတစ္ေယာက္ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားမယ္ဆိုတာ အေျပာလြယ္ သေလာက္ အလုပ္ခက္တယ္ဆိုတာေတာ့ သေဘာေပါက္မယ္ ထင္ပါတယ္။
ေအာင္ျမင္တဲ့ လုပ္ငန္းရွင္တစ္ေယာက္ျဖစ္ဖို႔ ဘယ္သူ႕ဆီကမွ ခြင့္ျပဳခ်က္ေတာင္းခံေနစရာမလိုဘူး။ စာေမးပြဲလည္း ေျဖစရာ မလိုဘူး။ စာတမ္းလည္းတင္စရာမလိုဘူး။ အင္တာဗ်ဴးလည္း ေျဖစရာ မလိုဘူး။ ဟိုဟာ လုပ္ပါလား၊ သည္ဟာလုပ္ပါလားလို႔ ဘယ္သူကမွ ဩဇာေပးတာကိုလည္း နာခံစရာ မလိုဘူး။ ဘယ္သူ႕ခ်ီးမြမ္းတာမွ လည္း ခံစရာ မလိုသလို၊ အျပစ္တင္တာကို မႈစရာမလိုဘူး။
အဂၤလိပ္စာလုံးမွာ “entrepreneur” ဆိုတဲ့စကားလုံးဟာ ‘‘စီးပြားေရးစြမ္းေဆာင္ရွင္’’ ‘‘စြန္႔ဦးတီထြင္ လုပ္ငန္းရွင္’’ ကိုေခၚပါတယ္။ အဂၤလိပ္လို “Risk-taking business person” လို႔ ဖြင့္ဆိုၾကတယ္။ ႐ိုး႐ိုးအလုပ္ လုပ္ၿပီး ေအာင္ျမင္လာတာကို ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ စြန္႔စြန္႔စားစား ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ သူမ်ားမလုပ္ႏိုင္တာ၊ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာကို ျဖစ္ေအာင္လုပ္ၿပီး ေအာင္ျမင္လာ သူေတြကို ေခၚပါတယ္။
စြန္႔ဦးတီထြင္ လုပ္ငန္းရွင္ဆိုတာ သူမ်ားလစာေပးတာယူၿပီး အလုပ္လုပ္ေနသူေတြကို ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ ကိုယ္ပိုင္အလုပ္၊ ကိုယ္ပိုင္ဆုံးျဖတ္ခ်က္၊ ကိုယ္ပိုင္ေငြ (မရွိလည္းေခ်းငွား) နဲ႔ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ သူေတြကိုသာ လုပ္ငန္းရွင္ေတြလို႔ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းသြားတက္ၿပီး ဘြဲ႕ရလာတာနဲ႔ လုပ္ငန္းရွင္ျဖစ္ဖို႔ မလြယ္ပါဘူး။
ေက်ာင္းမၿပီးေသးဘဲ လုပ္ငန္းရွင္ျဖစ္ေနတာေတြ၊ ဘြဲ႕မရဘဲ လုပ္ငန္းရွင္ျဖစ္ေနတာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ေအာင္ျမင္ခ်င္တဲ့ လုပ္ငန္းရွင္တစ္ေယာက္ျဖစ္ခ်င္ရင္ အခ်က္ေတြအမ်ားႀကီး လိုက္နာေနစရာမလိုပါဘူး။ ၆ ခ်က္ထဲ လိုက္နာရမွာပါ။ ႀကိဳးစား ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။
၁။ တိုးတက္ေအာင္ျမင္ ႀကီးပြားလိုစိတ္ ရွိရမယ္
လူတိုင္းက ေအာင္ျမင္ႀကီးပြားလိုစိတ္ ရွိတယ္လို႔ထင္ရင္ မွားမယ္။ ရွိတာေလးနဲ႔ လွေအာင္ဝတ္၊ ရတာ ေလးနဲ႔ ဝေအာင္စား၊ ဆိုတဲ့ စိတ္ဓာတ္ရွိသူေတြ တိုးတက္ေအာင္ျမင္မွာမဟုတ္ဘူးဆိုတာကိုေတာ့ မွတ္ထားေစခ်င္တယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ျပန္ဆန္းစစ္ ၾကည့္စမ္းပါ။ တစ္ပတ္မွာ နာရီ ၇ဝ ေလာက္ အလုပ္လုပ္ခဲ့သလား။ အလုပ္ကို မလုပ္ရမေနႏိုင္ ျဖစ္ခဲ့ဖူးသလား။ အလုပ္မရွိရင္ ေနမေကာင္း ခ်င္သလို ျဖစ္ဖူးသလား။
အဲဒီလိုလူမွ တိုးတက္ႀကီးပြား ေအာင္ျမင္လိုစိတ္ ရွိသူေတြလို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕က အခ်ိန္ကိုေစာင့္တယ္။ အခ်ိန္မက် ေသးလို႔ေစာင့္ေနေပမယ့္ သူတို႔စိတ္ထဲ၊ အေသြးအသားထဲမွာက ေအာင္ျမင္ႀကီးပြားလိုစိတ္ေတြရွိေနတယ္။ အေျခအေနေပးရင္ ခ်က္ခ်င္း ေအာင္ျမင္ ေအာင္လုပ္ဖို႔ သူတို႔ အသင့္ျပင္ထားၾကတယ္။
၂။ ဖန္တီးႏိုင္စြမ္းရွိရမယ္
႐ိုး႐ိုးစြမ္းအားမဟုတ္ဘူး။ တီထြင္ဖန္တီးႏိုင္စြမ္းရွိဖို႔ေျပာတာ။ တီထြင္ဖန္တီးႏိုင္တဲ့စြမ္းအားဆိုတာ ပန္းခ်ီကားတစ္ခ်ပ္ကို ဆြဲတာမ်ိဳး၊ အခ်စ္သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ကို ဖန္တီးတာမ်ိဳးနဲ႔ မတူဘူး။ ေဈးကြက္ကို ဘယ္လို ေဖာက္ရမလဲ၊ ဘယ္လိုစီမံခန္႔ခြဲမႈေတြ လုပ္ရမလဲ၊ ေငြကို ဘယ္လိုရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရမလဲ ဆိုတာေတြအတြက္ စြမ္းအားေတြကိုေျပာတာ။ ဘယ္စီးပြားေရးေက်ာင္းကမွ ဒီလို ဖန္တီးႏိုင္တဲ့ စြမ္းအားမ်ိဳးကို သင္ေပးလိုက္ ႏိုင္မွာမဟုတ္ဘူး။ အစြမ္းအစဆိုတာ ‘‘ကိုယ္စြမ္းကိုယ္စ’’ ကို ေျပာတာ။ ကိုယ္လုပ္ မွကိုယ္ရမယ့္အစြမ္း၊ လုပ္ငန္းခြင္အတြက္ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္စြမ္းရွိဖို႔ေျပာတာ။
၃။ ဇြဲရွိရမယ္
ဇြဲ ရွိတယ္၊ မရွိဘူးဆိုတာ အလုပ္နဲ႔ သက္ေသျပရတာမ်ိဳးပါ။ မလုပ္ဘဲ မသိႏိုင္တာလို႔လည္း ေျပာႏိုင္ တယ္။ လုပ္ငန္းကို ခုမွ စလုပ္တယ္။ အမွားေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရႏိုင္တယ္။ အမွားေတြကို ျပင္သြားတယ္။ စီးပြားေရး မေကာင္းဘူးလို႔ေျပာတယ္။ သူ႕နည္း သူ႕ဟန္နဲ႔ ေဖာက္ထြက္တယ္။ တစ္ခုခုကို မျဖစ္ ျဖစ္ေအာင္လုပ္တတ္တယ္ဆိုတာက ပင္ကိုယ္အရည္အေသြးလို႔လည္း ေျပာႏိုင္တယ္။ စိတ္ရွည္၊ သည္းခံ၊ ဇြဲသန္ရင္ ေအာင္ျမင္မွာက်ိန္းေသတယ္။
၄။ စြန္႔စားလိုစိတ္ရွိရမယ္
စီးပြားေရးလုပ္တယ္ဆိုတာ စြန္႔စားရတာပဲ။ အ႐ႈံးနဲ႔အျမတ္ တစ္ခုခုအတြက္ စြန္႔စားရတယ္။ ျမတ္မယ္ လို႔ က်ိန္းေသတြက္ၿပီး လုပ္လို႔မရဘူး။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ စတင္စြန္႔စားရတယ္။ အေဆာက္အအုံ ငွားရတယ္။ ဝန္ထမ္းေတြေခၚရတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာေတြ ပရိေဘာဂေတြ တပ္ဆင္ရတယ္။ အလုပ္ လုပ္မယ္ဆိုကတည္းက ရင္းႏွီးမႈေတြနဲ႔ စတင္စြန္႔စားရတယ္။
ေငြမရွိရင္ ေငြေခ်းသင့္ ေခ်းရတယ္။ အိမ္ေပါင္၊ တိုက္ေပါင္၊ ကားအေပါင္ေတြ ထားေကာင္းထားရတယ္။ ျဖစ္ခ်င္ရာျဖစ္ဆိုၿပီး လုပ္တတ္သူ ေတြရွိသလို၊ ျဖစ္ခ်င္သလိုျဖစ္ေအာင္ တြက္ဆလုပ္တတ္သူေတြလည္း ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္သူမွ က်ိန္းေသ အက်ိဳးအျမတ္တစ္ခုတည္း တြက္ထားလို႔ မရဘူး။ ေအာင္ျမင္မယ္ မေအာင္ျမင္ဘူး မသိႏိုင္ ဘူး။ စိတ္ရွည္ရမယ္၊ သည္းခံရမယ္။ ဒါေတြကို ေက်ာင္းေတြက မသင္ေပးႏိုင္ဘူး။
၅။ ထိုးထြင္းသိျမင္ႏိုင္ရမယ္
လူတိုင္းသိႏိုင္တဲ့ အသိတရားေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ဘာလုပ္ရင္ ဘာျဖစ္မယ္၊ ဘယ္လိုေျပာရင္ ဘယ္လို ရမယ္၊ ဘယ္သူနဲ႔ ေပါင္းရင္ ဘယ္လိုေကာင္းမယ္ဆိုတဲ့ အသိတရားမ်ိဳးကိုေျပာတာ။ နာမည္ေက်ာ္ Apple ကုမၸဏီရဲ႕ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီး စတိ ေဂ်ာ့ရဲ႕ အျမင္မ်ိဳးကိုေျပာတာ။ လူေတြ ဘာေတြ လိုအပ္ေနသလဲ။ ဘာေတြ ထုတ္ေပးရမလဲ။ ဘာေတြ ႀကိဳက္ႏိုင္သလဲ။ သူက အၿမဲ လူေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ထိုးထြင္းသိျမင္ေနတာေၾကာင့္ သူတီထြင္ ထုတ္လိုက္သမၽွ ေအာင္ျမင္မႈေတြ ရသြားတာမ်ားတယ္။
၆။ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးရွိရမယ္
ကမၻာေက်ာ္ အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ဘြဲ႕မရထားသူေတြဆိုတာ ေလ့လာၾကည့္ရင္ သိႏိုင္တယ္။ ဥပမာ ေဘ ဂိတ္စ္တို႔၊ စတိ ေဂ်ာ့ တို႔လို ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးေတြေပါ့။ တကယ့္ကို စိတ္ရွည္၊ ဇြဲသန္၊ သည္းခံၿပီး ႐ုန္းကန္တက္ လာရသူေတြပါ။ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး ဆိုတာ ႀကိဳးစားခ်င္တဲ့စိတ္၊ ႐ိုးသားတဲ့စိတ္၊ အေကာင္းျမင္စိတ္၊ သည္းညည္းခံစိတ္၊ ေဘးအႏၲရာယ္ကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေက်ာ္လႊားလိုစိတ္ရွိသူ ေတြကိုလည္း ဆိုလိုပါတယ္။
ေျပာခဲ့တဲ့အခ်က္ေတြဟာ သိပၸံနည္းက် ေလ့လာစူးစမ္း သုံးသပ္ခ်က္ေတြလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ခိုင္မာတဲ့ သက္ေသျပခ်က္ေတြနဲ႔ သီအိုရီေတြလည္း ထုတ္မျပႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဘဝမွာ တကယ့္ကို ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ စြန္႔ဦးတီထြင္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကိုၾကည့္လိုက္ရင္ အဲဒီအခ်က္ေတြနဲ႔ ကိုက္ညီေနတာ ကို ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။ အျခားအခ်က္ေတြလည္း ရွိေကာင္း ရွိႏိုင္ပါတယ္။ အေျခခံကေနစၿပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကို စြန္႔ဦးတီထြင္ လုပ္ငန္းရွင္တစ္ေယာက္ ျဖစ္ႏိုင္ မျဖစ္ႏိုင္ စမ္းစစ္ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။
တင္ညြန္႔
Ref : Six Attributes of Successful Entrepreneurs, by Jay Goltz
